POSTACIE HARCERSKIE
Na tej stronie znajdziecie informacje o ważnych postaciach nie tylko związanych ze skautingiem i harcerstwem, ale również ważne postaci z historii Polski.
Andrzej Juliusz Małkowski -
jeden z twórców polskiego skautingu, wybitny instruktor i teoretyk harcerski, działacz polskich organizacji młodzieżowych i niepodległościowych. Urodził się 31 X 1888r w Trębkach koło Kutna w rodzinie ziemiańskiej o tradycjach patriotycznych i żołnierskich, zmarł 15 I 1919r. uczył się w Warszawie, Tarnowie, Krakowie i we Lwowie, gdzie w 1906r w VI Szkole Realnej uzyskał świadectwo dojrzałości. Był współzałożycielem abstynenckiej organizacji uczniów krakowskich „Młodzież”. W 1908r rozpoczął studia na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej. W kwietniu 1910r przeniósł się na Uniwersytet Jana Kazimierza, którego nie ukończył. Był członkiem Zarządu Głównego „Eleuterii” – federacji związków abstynenckich. Należał do „Eleusis”, „Zarzewie”, „Sokoła”. W listopadzie 1909r otrzymał do przetłumaczenia klasyczny podręcznik twórcy skautingu Roberta Baden-Powella Scauting for Boys. Po zapoznaniu się z treścią Małkowski stał się entuzjastą i propagatorem skautingu na ziemiach polskich; w latach 1909-1912 brał udział we wszystkich pracach mających na celu rozwój polskiego skautingu. W czasie pierwszego kursu skautowego trwającego od 20 III do 21 V 1911r omawiał poszczególne rozdziały przygotowanego przez siebie podręcznika. W okresie kwiecień – lipiec 1911r ukazywała się arkuszami jego praca Scauting jako system wychowania młodzieży – pierwsza polska książka o skautingu. Andrzej Małkowski wszedł w skład pierwszej Komendy Skautowej, następnie Naczelnej Komendy Skautowej we Lwowie. W październiku 1911r rozpoczął wydawanie „Skauta”, który wkrótce zdobył niezwykłą poczytność. Małkowski traktował skauting jako nowy styl życia i metodę odrodzenia młodzieży. W marcu 1912r wyjechał do Londynu w celu zebrania materiału do nowego wydania swej książki. Po powrocie został odsunięty od pracy w „Skaucie” i Naczelnej Komendzie Skautowej. W 1913r zorganizował wycieczkę skautową na III Wszechbryt. Zlot Skautów w Anglii, gdzie nad polskim obozem powiewała biało-czerwona flaga i używano nazwy kraju wymazanego z mapy świata. Za wybitne zasługi Małkowski otrzymał od Roberta Baden-Powella skautowy medal „Za zasługi”.W czerwcu 1913r Andrzej Małkowski przeniósł się do Zakopanego, gdzie wziął ślub z Olgą Drahonowską. Rozwijał tam ożywioną działalność, tworząc silny, niezależny ośrodek harcerski. Wraz z wybuchem wojny wstąpił na krótko do Legionów Polskich. Brał udział w pierwszych walkach, lecz zależność tych formacji od zaborcy austryjackiego spowodowała jego wystąpienie. W wyniku prób utworzenia niepodległej Rzeczpospolitej Podhalańskiej musiał opuścić Zakopane.Udał się do Anglii, a potem do Stanów Zjednoczonych, gdzie zakładał polskie drużyny skautowe wśród wychodźstwa. Od września 1915r do września 1916r pełnił funkcję skautmistrza związkowego w Związku Sokołów Polskich w Ameryce. Próbował zorganizować z „Sokołów” Legion Polski do walki z Niemcami. Wobec braku poparcia ze strony władz związku przybył do Kanady, gdzie wstąpił w grudniu 1916r do wojska. W styczniu 1917r wraz z grupą „Sokołów” został przyjęty do Wojskowej Szkoły Piechoty, którą ukończył w kwietniu. Następnie służył w armii Kanadyjskiej, walczył na froncie we Francji. W listopadzie 1918r został przeniesiony do armii gen. Józefa Hallera. Wysłany w misji wojskowej do polskich oddziałów w Odessie zginął w czasie podróży w wyniku zatonięcia statku, którym płynął.Ważniejsze prace Andrzeja Małkowskiego to: Scauting jako system wychowywania młodzieży, Jak skauci pracują.
Olga Drahonowska-Małkowska
wychowawczyni, wybitna działaczka i instruktorka harcerska, harcmistrz Rzeczpospolitej. Urodziła się 1 IX 1888r w Krzeszowicach w rodzinie pochodzącej z Czech a zmarła 15 I 1979r. już w młodości wykazywała duże uzdolnienia artystyczne. W czasie studiów we Lwowie związała się z „Elausis”, gdzie po raz pierwszy zetknęła się z Andrzejem Małkowskim. Aktywnie włączyła się w przeszczepianie skautingu na grunt polski. Została drużynową III (I żeńskiej) Lwowskiej Drużyny Skautowej im. Płk Emilii Plater. To jej właśnie drużyna jako pierwsza użyła do dziś aktualnego pozdrowienia „Czuwaj!”. To Olga Drahonowska – Małkowska dostosowała słowa wiersza Ignacego Kozielewskiego do melodii pieśni rewolucyjnej na barykady dając początek hymnowi ZHP.Ze względu na swój stan zdrowia związany z chorobą płuc Olga Drahonowska – Małkowska przeniosła się do Zakopanego, gdzie w czerwcu 1913r wzięła ślub z Andrzejem Małkowskim. W Zakopanem prowadziła drużynę skautek. Z chwilą wybuchu I wojny światowej przejęła kierownictwo skautingu zakopiańskiego. Wobec wykrycia przez władze austryjackie gromadzonej przez skautów broni Małkowscy w lutym 1915r opuścili Podtatrze i przedostali się do Anglii, a następnie do Stanów Zjednoczonych. W 1918r Małkowska przeniosła się ponownie do Anglii i do 1921r pracowała w szkole polonijnej. Po powrocie do kraju była przez kilka lat nauczycielką w Szkole Gospodarstwa Domowego w Zakopanem. Od 1925r organizowała Harcerską Szkołę Pracy w Sromowcach Wyżnych w Pieninach, znaną jako „Cisowy Dworek”.W 1942r była komendantką obozu na I Zlocie Narodowym pod Warszawą. W 1932r przewodniczyła VII Światowej konferencji Skautek na Buczu, w czasie której została wybrana do Światowego Komitetu Skautek. Pod koniec września 1939r Olga Drahonowska – Małkowska przedostała się na zachód Europy. Była członkiem najważniejszych władz ZHP na wychodźstwie, między innymi przewodniczącą Naczelnego Komitetu Harcerskiego, rezydującego w W. Brytanii pracowała w polskich placówkach opiekuńczych. Powróciła do kraju w 1961r i po krótkim pobycie we Wrocławiu osiadła w Zakopanem. Oddała „Cisowy Dworek” na ośrodek dla dzieci.
Robert Baden-Powell -
urodził się 22 lutego 1857r w Londers jako najmłodszy z jedenaściorga rodzeństwa. Trudną sytuację finansową rodziny ratował kuter morski, którym dowodził najstarszy z braci. Ta właśnie łódź była miejscem pierwszej pracy młodego Roberta. Jako najmłodszemu przypadła mu rola kucharza i chłopca okrętowego.W wieku 13 lat uzyskuje stypendium i wstępuje do szkoły wojskowej „Charterhouse”. Nauka nie sprawia mu żadnych kłopotów, należy do najlepszych uczniów, sumienny i pracowity doskonale radzi sobie z przyswojeniem wiedzy. Jednak niespokojny charakter i ruchliwość sprawiają, że podejmuje na swój sposób praktykowanie skautingu (zwiadów i wypraw). Baden-Powell znany był wśród kolegów z dużego poczucia humoru.Po ukończeniu szkoły otrzymał nominację na podporucznika i rozpoczął służbę wojskową w Indiach. Tutaj też radził sobie bez większych kłopotów. Doskonały jeździec i wyborowy strzelec zdobył łatwo sympatię kolegów i uznanie podwładnych. Szybko docenili go zwierzchnicy.Robert Baden-Powell podejmuje długą służbę w brytyjskich wojskach kolonialnych w Azji i Afryce. Od roku 1884 stosuje opracowany przez siebie system gier i zabaw młodziutkich rekrutów w pułku dragonów. Wkrótce potem ogłasza swe metody szkolenia wstępnego w podręczniku „Podręcznik wywiadowcy”. Książka ta była uznawana przez rożne brytyjskie organizacje społeczne jako podręcznik do pracy z młodzieżą, nie tylko wojskową.Tradycyjnie jednak historia skautingu łączy zasadniczy początek doświadczeń pedagogicznych Baden-Powella z oblężeniem w 1899r. Przez Burow afrykańskich twierdzy Mafeking, położonej w Transwalu, głównej prowincji obecnej RPA. Obroną twierdzy dowodził właśnie Robert Baden-Powell, czterdziestoparoletni, wyróżniający się oficer. Dowództwo Mafekingu cierpiało na brak żołnierzy, dysponując tylko tysiącem ludzi do jej obrony.To tam właśnie Baden-Powell wpadł na pomysł powierzenia różnych zadań w służbie łącznikowej chłopcom z miasta, wykorzystania ich jako gońców i wartowników. Zdecydował się wykorzystać do celów obronnych chłopców 14 –16 letnich, wykazujących ogromne zainteresowanie toczącą się akcją wojenną. Ich siły fizyczne były dostateczne. Szczupłością, zwinnością, ruchliwością przewyższali ludzi dorosłych, a równocześnie nie zwracali uwagi nieprzyjaciela.Na wezwanie młodzi ochotnicy meldowali się z entuzjazmem. To była naprawdę pyszna awantura, przygoda z posmakiem patriotyzmu. Ze swych zadań chłopcy wywiązywali się znakomicie, brawurą i talentem zadziwili samego Baden-Powella. Ponieważ on zawsze myślał o przyszłości, uczył się na doświadczeniach, analizował swoje działanie, można sądzić, że były to pierwsze próby, które zapoczątkowały u niego pomysł, czy też ideę SKAUTINGU.Początek nowego stulecia przynosi Baden-Powellowi mianowanie na stopień generała i dalszy ciąg jego twórczej działalności w wychowywaniu młodych rekrutów. W tym czasie zostaje zaproszony do odwiedzenia w Glasgow „Boys Brigade” (Brygada Chłopców) a było to stowarzyszenie wychowujące młodzież sposobami i metodami wojskowymi. Po tej wizycie Baden-Powell zaproponował fundatorowi stowarzyszenia nowy sposób wychowania młodzieży a następnie samodzielnie zgodnie z przyjętymi przez siebie celami przekształcił on sztukę przygotowania ludzi do wojny na sztukę przygotowania chłopców do czynienia pokoju.
Ks. Kazimierz Lutosławski -
ksiądz, polityk, działacz harcerski. Urodził się 4 marca 1880r a zmarł 5 stycznia 1924. Podczas pobytu w Anglii zapoznał się ze skautingiem i latem 1911 r. Założył w Kosowie drużynę skautową. W 1912 r. Przedstawił projekt krzyża , jako odznakę nielegalnie działającej w Warszawie Naczelnej Komendy Skautowej. W książce „Czuj duch! – szesnaście gawęd obozowych o idei skautingu”, wydanej pod pseudonimem X. Jana Zawady, opisał symbolikę Krzyża.
Pod pseudonimem ks. Jan Zawada wydał w roku 1913 książkę „Jak prowadzić drużynę skautową”. Autor wielu podręczników harcerskich. Publikował artykuły w lwowskim i w warszawskim „Skaucie”, opracował śpiewnik polskiego skauta”. Krzyż Harcerski Projektu ks. Kazimierza Lutosławskiego z Roku 1913
Aleksander Kamiński-
urodził się 28 stycznia 1903 r w Warszawie. Kiedy był jeszcze małym dzieckiem, przeprowadził się z rodzicami do Kijowa. W 1911r. zmarł ojciec Olka, aptekarz. Sytuacja materialna rodziny stała się bardzo trudna. Matka nie była w stanie dorywczymi pracami zarobić na utrzymanie swoje i syna. Już jako dwunastolatek rozpoczął, więc Olek pracę zarobkową. W 1915 r przerwał naukę w rosyjskiej szkole elementarnej i został gońcem banku. Wkrótce awansował nawet na urzędnika – przepisywał na maszynie bankową korespondencję.
W 1916 roku, w poszukiwaniu lepszych warunków życiowych, Aleksander wyruszył z matką do Humania. Po drodze, podczas podróży koleją – nie wiadomo dokładnie, w jakich okolicznościach – Olek i jego mama stracili ze sobą kontakt, najprawdopodobniej rozłączyli się w wyniku fatalnej pomyłki ( być może p. Kamińska wsiadła do innego pociągu jadącego do Kaukaz ). Dziś trudno sobie wyobrazić taka sytuację ale wtedy wojna i rewolucja uniemożliwiły kontakt Olka z matka na kilka lat.Olek dotarł do Humania sam. Zamieszkał u wuja, dalej zarabiał na swoje utrzymanie pracą w banku i uczył się. Kiedy po rewolucji październikowej powstało w Humaniu polskie gimnazjum, został uczniem IV klasy tej szkołyNiełatwe był życie kilkunastoletniego Olka. W 1920 r. zginął wuj, u którego mieszkał. To musiał być dla chłopca straszliwy szok – wuja zamordowali żołnierze podczas toczącej się wojny domowej. Olek został zupełnie sam. Trafił na pewien czas do ochrony (domu dla polskich sierot),
A wreszcie zamieszkał u swego harcerskiego zwierzchnika Oskara Żawrockiego. Oskar był hufcowym w Humaniu. Olek należał do I Humańskiej Drużyny Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki, wkrótce został jej drużynowym. Przyjaźń Aleksandra Kamińskiego i Oskara Żawrockiego przetrwała długie lata.Niezbyt długo po rewolucji harcerstwo cieszyło się w Humaniu swobodą działania. Wkrótce władze bolszewickie zaczęły stosować represje wobec skautingu polskiego. Rozwiązały wszystkie skautowe organizacje narodowe – polska, ukraińska, rosyjską i żydowską.Wielu Polaków wyjeżdżało z Humania do wolnego kraju. W 1921 roku wyruszył do Polski. Zamieszkał w Pruszkowie, bursie przeznaczonej dla młodzieży osieroconej podczas wojny.
W Pruszkowie był już od pewnego czasu Oskar Żawrocki, zorganizował tu hufiec i pomógł Kamieńskiemu włączyć się do pracy harcerskiej. Olek został wkrótce drużynowym i zastępcą komendanta pruszkowskiego hufca.Kamiński ukończył gimnazjum i rozpoczął studia na Uniwersytecie Warszawskim. Studiował historię z dodatkowym przedmiotem – archeologią. Pracował też w pruszkowskiej bursie jako wychowawcaOskar Żawrocki ułatwił „Kamykowi” pracę wychowawcy w Bursie Rady Głównej Opiekuńczej dla dzieci bezdomnych i opuszczonych w Pruszkowie. Wiek podopiecznych wynosił od 7 do 18 lat, a więc najstarsi byli prawie rówieśnikami „Kamyka”.W 1924 r. „Kamyk” został mianowany podharcmistrzem ( po zamianie stopni w 1927 roku jego nominacja oznaczała stopień harcmistrza) – należał zatem do grona starszyzny harcerskiej. Zajmował się kształceniem drużynowych, prowadził hufiec harcerski, obejmujący młodzież z miejscowości podwarszawskich kierował prac drużyn pruszkowskich.W 1928 r Aleksander Kamiński został komendantem Mazowieckiej Chorągwi Harcerzy. Publikował swoje harcerskie artykuły i felietony w „ Na Tropie”, „Płomyku”, „Iskrach” i „Harcmistrzu”.W 1928 r. ukończył studia. Napisał pracę magisterską o Jadźwingach, plemieniu, które zamieszkiwało do XIII wieku tereny między Polska a Litwą. Pracował przez jakiś czas jako nauczyciel historii, ale wkrótce powróci do pracy w bursie. Został kierownikiem bursy dla młodzieży szkół zawodowych przy ul. Młucińskiej w Warszawie. Po latach z dumą pisał:
„Zawodem moim było wychowawstwo”.Po studiach Kamiński powołany został do służby wojskowej. Odbywał ją w Grudziądzu. W kwietniu 1930 r. przeziębił się na ćwiczeniach i zachorował na zapalenie płuc. To był początek choroby, która nękała go później przez całe życie. Został zwolniony z wojska jako niezdolny do służby, podjął leczenie, po którym szybko wrócił do pracy harcerskiej. W 1931 r. kierował referatem drużyn mniejszości narodowych w Głównej Kwaterze Harcerzy. Uczestniczył także w tworzeniu w Głównej Kwaterze Wydziału Zuchowego. Wtedy właśnie dojrzewała jego koncepcja pracy harcerskiej z najmłodszymi chłopcami – zamiast zabaw wilcząt w egzotyczne zwierzęta i fabuły jak z „Księgi dżungli” - zabawa w Słowian , legendy , baśnie postacie i zawody znane polskim dzieciom.W 1930r. Aleksander Kamiński ożenił się z koleżanką ze studiów i instruktorką Głównej Kwatery Harcerek, harcmistrzynią Janiną Sokołowską. Wiosną 1932 roku, kiedy choroba płuc przybrała na sile dla ratowania zdrowia Kamiński zamieszkał w Zakopanem.W Zakopanem stan zdrowia Kamińskiego poprawił się na tyle, że mógł on przyjąć propozycję kierowania Szkołą Instruktorów Zuchowych w Nierodzimiu.Pracę w Nierodzimiu podął Kamiński w 1933r. Z Nierodzimia kierował również Wydziałem Zuchowym Głównej Kwatery Harcerzy. Praca szkoły wyglądała w ten sposób, że odbywały się tu kolonie dla dzieci w wieku zuchowymi kursy instruktorów zuchowych, których uczestnicy zajęcia praktycznie odbywali z dziećmi przebywającymi na kolonii.Podczas pracy w Nierodzimiu Kamiński podjął pierwsze próby stosowania metody zuchowej w nauczaniu szkolnym.
Po latach wyniki eksperymentu prowadzonego w Mikołajowie "Kamyk" przedstawił w książce Nauczanie i wychowanie metodą harcerską ( 1948).W 1935 roku na polecenie władz harcerskich Kamiński przystąpił do organizowania Szkoły Instruktorskiej w Górkach Wielkich pod Skoczowem. Stworzył tu ośrodek kształcący starszyznę harcerską. W Górkach kształciło się harcmistrzów podharcmistrzów, odbywały się konferencję i kursy drużynowych.We wrześniu 1939 roku Kamiński zorganizował ewakuacje pracowników szkoły w Górkach Wielkich. Sam pozostał w ośrodku do ostatniej chwili i dotarł do Warszawy na rowerze.Został członkiem kierownictwa wojennego Pogotowia Harcerzy, potem na pewien czas wszedł w skład Głównej Kwatery Szarych Szeregów (obok Juliusza Dąbrowskiego, Floriana Marciniaka, Lechosława Romańskiego).Już w październiku 1939r. Kamiński znalazł się w szeregach Służby Zwycięstwu Polski, z czasem przekształconej w armię Krajową. Podjął się niezwykle ważnego i trudnego zadania – został naczelnym redaktorem „ Biuletynu Informacyjnego”, najważniejszego czasopisma podziemnej Polski.„ Biuletyn Informacyjny” Kamiński redagował od listopada 1939r. do ostatnich dni Powstania Warszawskiego. Najpierw „ Biuletyn” wychodził w nakładzie kilkudziesięciu egzemplarzy, w Powstaniu stał się dziennikiem, wydawanym w nakładzie kilkudziesięciu tysięcy egzemplarzy. Od 1941 r. Kamiński był szefem Biura Informacji i Propagandy Okręgu Stołecznego Armii Krajowej. W 1941r. zorganizował Organizację Małego Sabotażu „Wawel” i kierował nią do wybuchu Powstania.W czasie okupacji "Kamyk" napisał swoją najsłynniejszą powieść Kamienie na szaniec.
Jej pierwsze wydanie ukazało się w 1943 r.Po upadku Powstania Warszawskiego Kamiński dotarł do żony i córki przebywających w Skierniewicach. Tam zetkną się z wybitnym pedagogiem, profesor Heleną Radlińską. W maju 1945r. rozpoczął pracę w łodzi jako asystę Radlińskiej w katedrze pedagogiki społecznej Uniwersytetu Łódzkiego. Współpracował również z innymi wybitnym pedagogiem, profesorem Sergiuszem Hessenem.Hessenem latach 1945 – 1948 Kamiński był wiceprzewodniczącym Związku Harcerstwa Polskiego. W 1947 roku został zaatakowany – za rzekomo reakcyjne poglądy na temat harcerstwa – przez ówczesnego ministra oświaty. Wyłączono go z aktywnego udziału we władzach ZHP. W 1949 roku formalnie zwolniono go z funkcji wiceprzewodniczącego ZHP, a działacze ZMP określili go jako „ reakcyjnego ideologa harcerstwa”. Został pozbawiony stopnia instruktorskiego i usunięty z ZHP.W 1950r. został zwolniony z Uniwersytetu Łódzkiego. Przebywał na rencie, wrócił do prac historycznych – zajął się znów Jadźwingami.Jadźwingami 1957 r. wrócił do tematyki pedagogicznej. Zajął się badaniami nad historią związków młodzieży, a także problemem samorządu i spółdzielczości uczniowskiej. W 1959 r. habilitował na podstawie pracy Prehistoria polskich związków młodzieży.
W 1956 roku Kamiński uczestniczył w rozmowach na temat sytuacji harcerstwie możliwości reaktywowania ZHP. W grudniu odbył spotkanie z 25 wybitnymi instruktorami przedwojennego ZHP. Udał się z nimi na naradę działaczy harcerskich, która przekształcała się w Ogólnopolski Zjazd Działaczy Harcerskich w .Łodzi. Wybrano go w skład Naczelnej Rady Harcerskiej,został jej przewodniczącym.Wydarzenia październikowe 1956r. przyniosły odnowę i nadzieję na demokratyczne przemiany w kraju.Istotnie, Związkowi Harcerstwa Polskiego przywrócono prawo do egzystencji
Na stanowisku przewodniczącego NR Kamiński funkcjonował jednak niespełna półtora roku. Ustąpił pod naciskiem sił, które zmierzały do podporządkowania ideologicznego ZHP Polskiej Zjednoczonej Partii Roboczej.Pod koniec lat pięćdziesiątych Aleksander Kamiński powrocił do pracy na Uniwersytecie Łódzkim. Wkrótce objął reaktywowaną katedrę pedagogiki społecznej. Jednak aż do marca 1969 roku musiał czekać na tytuł profesora.Aleksander Kamiński zmarł 15 marca 1978r. Jego grób znajduje się w Warszawie, w katedrze Szarych Szeregów na Powązkach
W 1916 roku, w poszukiwaniu lepszych warunków życiowych, Aleksander wyruszył z matką do Humania. Po drodze, podczas podróży koleją – nie wiadomo dokładnie, w jakich okolicznościach – Olek i jego mama stracili ze sobą kontakt, najprawdopodobniej rozłączyli się w wyniku fatalnej pomyłki ( być może p. Kamińska wsiadła do innego pociągu jadącego do Kaukaz ). Dziś trudno sobie wyobrazić taka sytuację ale wtedy wojna i rewolucja uniemożliwiły kontakt Olka z matka na kilka lat.Olek dotarł do Humania sam. Zamieszkał u wuja, dalej zarabiał na swoje utrzymanie pracą w banku i uczył się. Kiedy po rewolucji październikowej powstało w Humaniu polskie gimnazjum, został uczniem IV klasy tej szkołyNiełatwe był życie kilkunastoletniego Olka. W 1920 r. zginął wuj, u którego mieszkał. To musiał być dla chłopca straszliwy szok – wuja zamordowali żołnierze podczas toczącej się wojny domowej. Olek został zupełnie sam. Trafił na pewien czas do ochrony (domu dla polskich sierot),
A wreszcie zamieszkał u swego harcerskiego zwierzchnika Oskara Żawrockiego. Oskar był hufcowym w Humaniu. Olek należał do I Humańskiej Drużyny Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki, wkrótce został jej drużynowym. Przyjaźń Aleksandra Kamińskiego i Oskara Żawrockiego przetrwała długie lata.Niezbyt długo po rewolucji harcerstwo cieszyło się w Humaniu swobodą działania. Wkrótce władze bolszewickie zaczęły stosować represje wobec skautingu polskiego. Rozwiązały wszystkie skautowe organizacje narodowe – polska, ukraińska, rosyjską i żydowską.Wielu Polaków wyjeżdżało z Humania do wolnego kraju. W 1921 roku wyruszył do Polski. Zamieszkał w Pruszkowie, bursie przeznaczonej dla młodzieży osieroconej podczas wojny.
„Zawodem moim było wychowawstwo”.Po studiach Kamiński powołany został do służby wojskowej. Odbywał ją w Grudziądzu. W kwietniu 1930 r. przeziębił się na ćwiczeniach i zachorował na zapalenie płuc. To był początek choroby, która nękała go później przez całe życie. Został zwolniony z wojska jako niezdolny do służby, podjął leczenie, po którym szybko wrócił do pracy harcerskiej. W 1931 r. kierował referatem drużyn mniejszości narodowych w Głównej Kwaterze Harcerzy. Uczestniczył także w tworzeniu w Głównej Kwaterze Wydziału Zuchowego. Wtedy właśnie dojrzewała jego koncepcja pracy harcerskiej z najmłodszymi chłopcami – zamiast zabaw wilcząt w egzotyczne zwierzęta i fabuły jak z „Księgi dżungli” - zabawa w Słowian , legendy , baśnie postacie i zawody znane polskim dzieciom.W 1930r. Aleksander Kamiński ożenił się z koleżanką ze studiów i instruktorką Głównej Kwatery Harcerek, harcmistrzynią Janiną Sokołowską. Wiosną 1932 roku, kiedy choroba płuc przybrała na sile dla ratowania zdrowia Kamiński zamieszkał w Zakopanem.W Zakopanem stan zdrowia Kamińskiego poprawił się na tyle, że mógł on przyjąć propozycję kierowania Szkołą Instruktorów Zuchowych w Nierodzimiu.Pracę w Nierodzimiu podął Kamiński w 1933r. Z Nierodzimia kierował również Wydziałem Zuchowym Głównej Kwatery Harcerzy. Praca szkoły wyglądała w ten sposób, że odbywały się tu kolonie dla dzieci w wieku zuchowymi kursy instruktorów zuchowych, których uczestnicy zajęcia praktycznie odbywali z dziećmi przebywającymi na kolonii.Podczas pracy w Nierodzimiu Kamiński podjął pierwsze próby stosowania metody zuchowej w nauczaniu szkolnym.
Po latach wyniki eksperymentu prowadzonego w Mikołajowie "Kamyk" przedstawił w książce Nauczanie i wychowanie metodą harcerską ( 1948).W 1935 roku na polecenie władz harcerskich Kamiński przystąpił do organizowania Szkoły Instruktorskiej w Górkach Wielkich pod Skoczowem. Stworzył tu ośrodek kształcący starszyznę harcerską. W Górkach kształciło się harcmistrzów podharcmistrzów, odbywały się konferencję i kursy drużynowych.We wrześniu 1939 roku Kamiński zorganizował ewakuacje pracowników szkoły w Górkach Wielkich. Sam pozostał w ośrodku do ostatniej chwili i dotarł do Warszawy na rowerze.Został członkiem kierownictwa wojennego Pogotowia Harcerzy, potem na pewien czas wszedł w skład Głównej Kwatery Szarych Szeregów (obok Juliusza Dąbrowskiego, Floriana Marciniaka, Lechosława Romańskiego).Już w październiku 1939r. Kamiński znalazł się w szeregach Służby Zwycięstwu Polski, z czasem przekształconej w armię Krajową. Podjął się niezwykle ważnego i trudnego zadania – został naczelnym redaktorem „ Biuletynu Informacyjnego”, najważniejszego czasopisma podziemnej Polski.„ Biuletyn Informacyjny” Kamiński redagował od listopada 1939r. do ostatnich dni Powstania Warszawskiego. Najpierw „ Biuletyn” wychodził w nakładzie kilkudziesięciu egzemplarzy, w Powstaniu stał się dziennikiem, wydawanym w nakładzie kilkudziesięciu tysięcy egzemplarzy. Od 1941 r. Kamiński był szefem Biura Informacji i Propagandy Okręgu Stołecznego Armii Krajowej. W 1941r. zorganizował Organizację Małego Sabotażu „Wawel” i kierował nią do wybuchu Powstania.W czasie okupacji "Kamyk" napisał swoją najsłynniejszą powieść Kamienie na szaniec.
Jej pierwsze wydanie ukazało się w 1943 r.Po upadku Powstania Warszawskiego Kamiński dotarł do żony i córki przebywających w Skierniewicach. Tam zetkną się z wybitnym pedagogiem, profesor Heleną Radlińską. W maju 1945r. rozpoczął pracę w łodzi jako asystę Radlińskiej w katedrze pedagogiki społecznej Uniwersytetu Łódzkiego. Współpracował również z innymi wybitnym pedagogiem, profesorem Sergiuszem Hessenem.Hessenem latach 1945 – 1948 Kamiński był wiceprzewodniczącym Związku Harcerstwa Polskiego. W 1947 roku został zaatakowany – za rzekomo reakcyjne poglądy na temat harcerstwa – przez ówczesnego ministra oświaty. Wyłączono go z aktywnego udziału we władzach ZHP. W 1949 roku formalnie zwolniono go z funkcji wiceprzewodniczącego ZHP, a działacze ZMP określili go jako „ reakcyjnego ideologa harcerstwa”. Został pozbawiony stopnia instruktorskiego i usunięty z ZHP.W 1950r. został zwolniony z Uniwersytetu Łódzkiego. Przebywał na rencie, wrócił do prac historycznych – zajął się znów Jadźwingami.Jadźwingami 1957 r. wrócił do tematyki pedagogicznej. Zajął się badaniami nad historią związków młodzieży, a także problemem samorządu i spółdzielczości uczniowskiej. W 1959 r. habilitował na podstawie pracy Prehistoria polskich związków młodzieży.
W 1956 roku Kamiński uczestniczył w rozmowach na temat sytuacji harcerstwie możliwości reaktywowania ZHP. W grudniu odbył spotkanie z 25 wybitnymi instruktorami przedwojennego ZHP. Udał się z nimi na naradę działaczy harcerskich, która przekształcała się w Ogólnopolski Zjazd Działaczy Harcerskich w .Łodzi. Wybrano go w skład Naczelnej Rady Harcerskiej,został jej przewodniczącym.Wydarzenia październikowe 1956r. przyniosły odnowę i nadzieję na demokratyczne przemiany w kraju.Istotnie, Związkowi Harcerstwa Polskiego przywrócono prawo do egzystencji
Na stanowisku przewodniczącego NR Kamiński funkcjonował jednak niespełna półtora roku. Ustąpił pod naciskiem sił, które zmierzały do podporządkowania ideologicznego ZHP Polskiej Zjednoczonej Partii Roboczej.Pod koniec lat pięćdziesiątych Aleksander Kamiński powrocił do pracy na Uniwersytecie Łódzkim. Wkrótce objął reaktywowaną katedrę pedagogiki społecznej. Jednak aż do marca 1969 roku musiał czekać na tytuł profesora.Aleksander Kamiński zmarł 15 marca 1978r. Jego grób znajduje się w Warszawie, w katedrze Szarych Szeregów na Powązkach
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz